सेतो खबरद्वारा प्रकाशित गरिएको हो |
हनोई, भियतनाम। केही महिनादेखि भियतनामको सबैभन्दा ठूलो ठगी मुद्दाको सुनुवाइ चलिरहेको थियो । यस मामिलामा मुख्य आरोपी एक महिला हुन् जसलाई हाल भियतनामको ठूलो सम्पत्ति टाइकुन मानिन्छ। जसमाथि १२ अर्ब ५० करोड डलर अर्थात यदि यसलाई नेपाली रुपैयाँमा परिणत गरियो भने यो लगभग १६६७९६००००००० हिनामिना गरेको आरोप छ ।
यस मामिलामा मुख्य अभियुक्तलाई मृत्युदण्डको सजाय हुन सक्छ। प्रमुख विकासकर्ता भान थिन्ह फाटका अध्यक्ष ट्रुङ माई ल्यानमाथि एक दशकभन्दा बढी समयदेखि नगद हिनामिना गरेको आरोप छ। ट्रुङ माई ल्यान र अन्य ८५ ले दक्षिणी व्यापार केन्द्र हो ची मिन्ह सिटीमा पाँच हप्ताको परीक्षण पछि फैसला र सजायको सामना गर्नेछन्।
यो घोटाला यति ठूलो छ कि यो भियतनामको कुल GDP को तीन प्रतिशत बराबर छ। २०२३ मा भियतनामको कुल जीडीपी ४२६ बिलियन अमेरिकी डलर थियो।
उनलाई घुसखोरी, शक्तिको दुरुपयोगदेखि लिएर बैंकिङ कानूनको उल्लङ्घन गरेर अकूत सम्पत्ति थुपारेको आरोप छ ।
ट्रुङ माई ल्यानले सबै आरोप अस्वीकार गरे
ट्रुङ माई ल्यान विरुद्धको आरोपमा घुसखोरी, शक्तिको दुरुपयोग, हिनामिना र बैंकिङ कानूनको उल्लङ्घन समावेश छ। यसैबीच, ल्यानले आरोपहरू अस्वीकार गर्दै आफ्ना मातहतकाहरूलाई दोष दिएका छन्। अभियोजकहरूले लानको लागि मृत्युदण्डको माग गरेका छन्, यस्तो अवस्थामा असामान्य रूपमा कठोर सजाय।
करिब ४२ हजार पीडित यस घोटालामा संलग्न छन्
लान र अन्य ८५ जनालाई राष्ट्रिय भ्रष्टाचार क्र्याकडाउनको एक भागको रूपमा पक्राउ गरिएको थियो। ल्यानले गत हप्ता अदालतमा समापन टिप्पणीमा भने कि उनी आत्महत्याको विचारमा थिए। प्रहरीले यस घोटालामा करिब ४२ हजार पीडितको पहिचान गरेको छ।
को हो त्रुङ माई ल्यान?
ल्यान एक साधारण परिवार मा १९५६ मा जन्म भएको थियो। लानले आफ्नी चिनियाँ आमासँग ची मिन्ह सिटीको ऐतिहासिक बेन थान बजारमा कस्मेटिक्स बेच्ने काम गरिन्। यस अवधिमा उनले हाई स्कूल पूरा गरे। लान आफ्नी आमाको सहयोगमा आफ्नो जीवन चलाइरहेकी थिइन् । अचानक ल्यानको जीवन परिवर्तन हुन्छ।
बिहेपछि भाग्य बदलियो
ल्यानको भाग्य १९९२ मा परिवर्तन भयो। जब उनी आफ्नो भावी श्रीमान्, हङकङका लगानीकर्ता एरिक चु नाप-लान्कीलाई भेट्छिन्। केही दिनपछि दुवैको विवाह हुन्छ । यसपछि लानको जीवनमा खुसीको एक चरण सुरु हुन्छ। दुवै रेस्टुरेन्ट र होटल उद्योग मा उद्यम। श्रीमान्-श्रीमती दुवैको भाग्य चम्किन्छ र उनीहरूले भियतनाम र हङकङमा धेरै पैसा कमाउँछन्।
ल्यानको जीवन रहस्यमय रह्यो
लानको जीवन कहिल्यै सामाजिक थिएन, यही कारण हो कि उनी सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएनन्। जसका कारण उनको व्यक्तिगत र व्यावसायिक हैसियतका धेरै कुरा रहस्यमै रह्यो । तर १२ अर्ब अमेरिकी डलरको कथित बैंकिङ ठगी मुद्दाले ल्यानको जीवनमा अराजकता ल्याएको छ। यो भियतनामको सबैभन्दा ठूलो घोटाला मानिन्छ। यदि लान दोषी प्रमाणित भएमा उनलाई मृत्युदण्डको सजाय पनि हुन सक्छ।
के छ ल्यानमाथिको आरोप ?
ट्रुङ माई ल्यान विरुद्धको आरोपमा घुसखोरी, शक्तिको दुरुपयोग, हिनामिना र बैंकिङ कानूनको उल्लङ्घन समावेश छ। यसैबीच, ल्यानले आरोपहरू अस्वीकार गर्दै आफ्ना मातहतकाहरूलाई दोष दिएका छन्। सरकारी कागजातका अनुसार रियल इस्टेट कम्पनी भान थिन्ह फाटका ६६ वर्षीय अध्यक्ष लानले हजारौं गोप्य कम्पनीहरू बनाएर दुरुपयोग गरेको कथित रूपमा एपी न्यूजले जनाएको छ। लानले सरकारी अधिकारीहरूलाई घूस दिए र आफ्नो कामको लागि बैंकिङ नियमहरू उल्लङ्घन गरे। कागजातमा उनीमाथि सन् २०१२ देखि २०२२ सम्म साइगन जोइन्ट स्टक कमर्सियल बैंकलाई अवैध रूपमा नियन्त्रण र दुरुपयोग गरेको आरोप छ। हिनामिना भएको आरोपमा करिब १२.५ अर्ब डलर रहेको छ ।
वि. सं. २०८१ सालका विवाह, व्रतबन्ध, अन्नप्राशन, गृहारम्भ, गृहप्रवेश, व्यापारिक प्रतिष्ठा जुर्ने दिनहरू। विवाहको मुहूर्त वैशाख ६ र ७ गते असार २७, २८, ३० र ३१ गते मङ्सिर... विस्तृतमा